Od 1 września 2019 roku działa elektroniczny wykaz podmiotów:
1) zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni,
2) przywróconych do rejestru podatników VAT,
3) niezarejestrowanych – dla których “naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji” (Art. 96b. 1. ustawy o VAT), czyli odmówił rejestracji i podaje przyczynę odmowy,
4) wykreślonych z rejestru.
Nie obejmuje on przedsiębiorców zwolnionych przedmiotowo lub podmiotowo z VAT (i nie zarajestrowanych jako podatnicy zwolnieni), np. z powodu nieprzekroczenia limitu sprzedaży w wysokości 200 tys. zł rocznie.
Rejestr dostępny jest na stronie: https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka i aktualizowany przez szefa KAS raz na dobę, w każdy dzień roboczy.
Zawiera dane przedsiębiorcy, między innymi:
- nazwę firmy lub imię i nazwisko,
- numer NIP (o ile został nadany),
- status podatnika,
- numer REGON (o ile został nadany),
- numer w KRS (o ile został nadany),
- adres firmy,
- numer rachunku rozliczeniowego oraz imiennego rachunku w SKOK otwartych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, które przedsiębiorca podaje przy zakładaniu firmy w urzędzie skarbowym (w przypadku spółki zarejestrowanej w KRS) albo za pośrednictwem CEIDG (w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej).
Ma służyć weryfikacji kontrahentów, bezpieczeństwu transakcji oraz dochowaniu należytej staranności w biznesie.
WERYFIKACJA WŁASNEGO STATUSU I SWOICH RACHUNKÓW W WYKAZIE
W wykazie udostępniane są wyłącznie rachunki rozliczeniowe oraz imienne rachunki w SKOK otwarte w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nie ma w nim rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych (tzw. ROR).
Przedsiębiorca, który przyjmuje płatności powyżej 15 tys. zł, powinien sprawdzić na białej liście podatników VAT, czy numery rachunków jego firmy zgłoszone w urzędzie skarbowym (w przypadku spółki zarejestrowanej w KRS) albo za pośrednictwem CEIDG (w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej) są prawidłowe. Błędny rachunek lub jego brak naraża na sankcje jego kontrahentów, a jego samego na to, że potencjalny kontrahent zrezygnuje ze współpracy.
Jeżeli przedsiębiorca posiada rachunek rozliczeniowy, którego nie ma w wykazie, a chciałby, żeby się tam znalazł, to powinien:
- wpisać numer rachunku rozliczeniowego na formularzu aktualizacyjnym w CEIDG,
- poinformować urząd skarbowy (właściwy ze względu na siedzibę spółki) o numerze rachunku rozliczeniowego na formularzu NIP-8 (podmiot wpisany do KRS), NIP-2 (np. spółka cywilna) lub NIP-7 (osoba fizyczna niepodlegająca rejestracji w CEiDG).
WERYFIKACJA KONTRAHENTÓW
Do 31 grudnia 2019 roku korzystanie z wykazu jest nieobowiązkowe i nie rodzi konsekwencji.
Od 1 stycznia 2020 roku podatnicy będą mieli obowiązek zapłaty za faktury o wartości powyżej 15.000 zł na rachunek zamieszczony w wykazie podatników VAT, jeżeli wystawca faktury jest podatnikiem VAT czynnym.
Dlatego przedsiębiorca powinien zweryfikować swojego kontrahenta na białej liście podatników VAT, a w dniu planowanej zapłaty za usługę czy towar sprawdzić, czy numer rachunku bankowego podany na fakturze jest taki sam jak numer rachunku na białej liście podatników VAT. W razie rozbieżności należy to wyjaśnić ze swoim kontrahentem przed dokonaniem płatności.
Informacje, czy podatnik znajduje się w wykazie można sprawdzić na wybrany dzień, który przypada nie wcześniej niż w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym dokonuje się sprawdzenia podatnika.
Aby udowodnić weryfikację kontrahenta należy wygenerować plik pdf zawierający informację o sprawdzaniu wykazu w konkretnym dniu na wybrany dzień i zachować go w formie elektronicznej lub drukowanej.
KONSEKWENCJE ROZLICZANIA TRANSAKCJI NA RACHUNKI SPOZA WYKAZU
Jeżeli przedsiębiorca zapłaci na inny rachunek:
1) nie będzie miał prawa do zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów oraz
2) poniesie odpowiedzialność solidarną za zaległości sprzedawcy w podatku VAT.
Podatnik może uniknąć tych konsekwencji, jeżeli w ciągu 3 dni poinformuje urząd skarbowy o numerze rachunku spoza wykazu, na który zlecił przelew.
Jeżeli zapłaci na rachunek spoza wykazu, ale zastosuje mechanizm podzielonej płatności, wówczas nie poniesie odpowiedzialności solidarnej za zaległości sprzedawcy w podatku VAT.
Szczegółowe informacje o wykazie podatników można znaleźć na rządowej stronie.